De eerste jaren van de geschiedenis van de Jawa fabrieken vanaf 1929 tot begin 40-er jaren aan de hand van haar produkten

1929-32

Jawa OHV 500cc Wanderer

Het eerste model van Jawa. Geïntroduceerd op 23 october 1929. Voorzien van een 500 cc Wanderer viertakt blok. Deze motorfiets was duur, werd verkocht voor 14000 kronen, met zijspan bijna even duur als een auto, maar was desondanks succesvol en werd  als betrouwbaar beschouwd. Er zijn drie verschillende versies verschenen met steeds kleine verbeteringen aan bijvoorbeeld voorvork, uitlaat en versnellingsbak. Er was in de krisistijd zeker geen sprake van massaproduktie. Er werden totaal iets meer dan 1000 exemplaten geproduceerd..

 

 

1932-47

Jawa 175cc Villiers

Jawa begon dus in 1929 met de bouw van hierboven beschreven zware 500cc met een Wanderer blok. Maar vanwege de economische neergang in de jaren 30 was een goedkopere motor nodig. Jawa introduceerde daarom in 1932 de Jawa 175. Deze lichte machine kon snelheden tot 80 km/u halen en vebruikte daarbij 3,5 liter per 100 km. Er werden in het eerste jaar 3000 van deze machines verkocht, meer dan de zwaardere 500cc in drie jaar. De produktie daarvan werd dan ook in 1946 stil gelegd. Van deze Jawa 175 werden er meer dan 27.000 gebouwd. De productie ervan liep door tot 1946. Werd ook wel “Chobot” genoemd, wat “slurf” betekent. Waarschijnlijk vanwege de uitlaat. De eerste exemplaren werden tentoongesteld tijdens een Expo, met als nieuwigheid dat belangstellenden een korte proefrit konden maken. 

 

1933

Jawa 175cc Special

 

 1934

Jawa 700cc Car

Janeček kocht een licentie van de Duitse Meisterklasse DKW. Het werd JAWA 700 genoemd. Deze verscheen in 1934, werd halverwege het jaar aan het publiek getoond en gaf meteen een goede indruk. Het motorblok was een dwarsgeplaatste 2-takt tweecilinder, watergekoeld, een inhoud van 684 cc (76 x 76) en een vermogen van 20 pk (14,7 kW) bij 3200 t.p.m. en een 3 versnellingsbak. De koppeling zat op de aandrijfas van de versnellingsbak, gekoppeld met de motor via een ketting. De auto had voorwielaandrijving, hetgeen niet zo bijzonder was in Tsjecho-Slowakije. De Brno "Z" auto's waren de allereerste voorwiel aangedreven auto's in Europa in serieproduktie. Het zelfdragende frame van de Jawa was gemaakt van geperste stalen U-delen en de karosserie van deze 4 zitter van hout, bekleed met kunstleer. Alle 4 de wielen waren geveerd d.m.v. dwarsgeplaatste bladveren en hadden 4.00 x 19 banden. Het totaalgewicht van de auto was 690 kg en de topsnelheid 90 km/u. De Jawa 700 werd verkocht voor 22900 Kronen en in de eerste 5 maanden (augustus - december) werden er 203 auto's afgeleverd. Eerst werden ze gemaakt met opvouwbare kap in een luxe uitvoering (Convertible Saloon). Sinds maart 1935 werden de auto's gebouwd als gesloten 2 deurs, met het dak opgeborgen in een achterklep zonder bolle bagageruimte of reservewiel. Latere karrosserieen waren niet meer met kunstleer bekleed, maar gedeeltelijk of geheel met metalen platen. De serieproduktie van dit type duurde maar 2 jaar en er verlieten in totaal 1002 auto's de fabriekspoort. De Jawa auto's werden niet in Praag gemaakt, maar in Solnice, in Oost Bohemen en in Tynec nad Sazavou, 35 km ten Zuid-Oosten van Praag. In Solnice werden de karrosserieeen gemaakt, maar de montage vond plaats in Tynec.

 

1934-37

Jawa 350cc SV

In 1934 start de productie van een nieuwe 350 cc motorfiets. Frame afgeleid van de 175 Villiers. Werden iets van 2500 van geproduceerd. Werd gebruikt bij enkele wegraces en er werd 2x goud gewonnen tijdens de ISDT in 1934.

 

1935-40

Jawa 350cc OHV

Een nieuwe OHV, gebaseerd op het ontwerp van de 350 SV. Voornaamste verschil de cylinder en de cylinderkop. Gebouwd voor races. T/m 1946 iets van 2700 stuks gebouwd.

 

1935-40

Jawa 250cc Special

Weer een nieuweling. Een Jawa 250cc tweetakt. Volgde de 175 cc op en deze en haar opvolgers maakten Jawa bekend over de hele wereld.

 

1935

Jawa 750cc Sport Coupe

In 1934 startte Janececk ook de produktie van kleine personen auto's met tweecylinder tweetakt motoren en voorwielaandrijving. Eerst onder licentie van de Duitse DKW auto-fabriek, zoals hierboven beschreven voor de 700 cc, later van eigen ontwerp. Voor één van de belangrijkste sport evenementen in Tsjechoslowakije tussen de oorlogen, de 1000 mijl race voor personen auto's, bouwde de fabriek zes sport specials in 1935, die wonnen in de 750 cc categorie en daar ook de prestigieuze 'President of the Republics prize' voor het meest succesvolle team is de wacht sleepte. Dit model werd gefotografeerd in 2016 in het NTM in Praag.

 

1937-40

  
Jawa 100cc Robot

Er moest natuurlijk ook iets lichters komen voor de jeugd. Die lichtere motoren (73 en 98cc) werden vooral gemaakt en verkocht door CZ. Jawa wilde daar iets aan doen. Hier kwam Josef Jozif (van het roterende blok in het voorwiel) weer naar voren, die verzocht werd om in het geheim een type van 100 cc (het maximum), die ook met trappers voortbewogen kon worden, te ontwikkelen. Zo'n motor mocht bereden worden door jongeren van 15 jaar zonder rijbewijs. Van kenteken en belasting was dan ook geen sprake. Jawa ontwikkelde hiervoor ook het eigen blok. Het nieuwe type werd in 1937 in Praag gepresenteerd. Bezoekers van het evenement mochten een naam bedenken en opgeven. Prijs: 2500. Er werden ruim 15.000 suggesties gedaan. De prijs ging naar de naam "Robot", een term bekend uit R.U.R., oftewel Rossumovi Univerzální Roboti (Rossum's Universal Robots). R.U.R. is een toneelstuk uit 1920, geschreven door de Tsjechische auteur Karel Čapek.

 

1937

Jawa 600cc Minor Car

In 1937 werd op een show in November de Minor I voor het eerst getoond. Deze keer was het een eigen ontwerp, in ontwikkeling sinds 1935. De kleine auto was ontworpen door Ing. Rudolf Vykoukal, had een zelfdragend frame en rondom onafhankelijke wielophanging. Het motortje was een 2 takt 2 cilinder met Schnurle omkeerspoeling, had een inhoud van 615 cc (70 x 80). Het vermogen was 19,5 pk (14,3 kW) bij 3500 t.p.m. en de max. snelheid was 95 km/u. Het motorblok, gemonteerd op rubber blokken, was uitgerust met Solex karburateur en Bosch startmotor. De versnellingsbak, als unit met het differentieel en koppeling (1 droge plaat) dreef de voorwielen aan. Het dragende deel van de auto was van vierkante delen, aan de voorzijde gevorkt om het motorblok te dragen. De auto had voor dwarsgeplaatste bladveren en de bandenmaat was 4.75 x 16. Dankzij de open karrosserie kon het gewicht op 600 kg worden gehouden, bij een lengte van 3000, breedte 1350 en een hoogte van 1360 mm. Ook nu werden  de karrosserieen gemaakt in Solnice en vond de eindmontage plaats in Brodce nad Sazavou. In de basisuitvoering was de auto leverbaar als convertible met vouwdak en zijruiten. De Roadster was een 2 zitter met een simpel vouwdak en zijruitjes in diverse, weinig van elkaar verschillende uitvoeringen. In 1939 kreeg de Jawa er een militaire karrosserie bij en werd ook verkocht aan de politie. De produktie van de burgermodellen liep op tot 4 en die van de militaire modellen tot 6 a 7 per dag. Van de Minor I werden totaal 2700 gemaakt, inklusief die uit 1946, vlak na de oorlog. In het eerste jaar kostte de goedkoopste uitvoering 16950 Kronen. De kleine Jawa Minor was een mooie auto en verkocht goed. Gewaardeerd werd vooral de betrouwbaarheid. Het resultaat van grondige voorbereiding en testen, het prototype volbracht 70000 km. In de Little Entente Rally veroverde het de derde plaats tussen 107 starters.